Η Πρωτομαγιά είναι μέρα αργίας ή πιο σωστά απεργίας, αφού στην πραγματικότητα έχει καθιερωθεί ως η ημέρα των εργατικών δικαιωμάτων. Πλέον, για τους περισσότερους δεν είναι παρά μία αφορμή να βρεθούν κοντά στη φύση και μακριά από τη ρουτίνα της καθημερινότητας.
Φέτος, βέβαια, οι εξορμήσεις δεν ισχύουν. Ωστόσο, παρά την καραντίνα στην οποία βρισκόμαστε, μπορούμε να δώσουμε ανοιξιάτικες πινελιές στην ημέρα, φτιάχνοντας το πρωτομαγιάτικο στεφάνι και γεμίζοντας το τραπέζι μας, καθόλη τη διάρκεια του μήνα, με φρούτα και λαχανικά εποχής.
Πρωτομαγιά…η γιορτή της άνοιξης και της φύσης
Η πρώτη μέρα του Μαΐου ουσιαστικά θεωρείται η πρώτη μέρα της άνοιξης, όπου η φύση δίνει τη δική της “μάχη” και τελικά την κερδίζει. Είναι μια ημέρα νίκης του καλοκαιριού κατά του χειμώνα. Του καλοκαιριού, με την έννοια του καλού καιρού, της βλάστησης της γης και κατ’ επέκταση της “νίκης της ζωής κατά του θανάτου”. Ο Μάιος έχει συνδυαστεί με την έναρξη μιας νέας ζωής για τον άνθρωπο και τη φύση.
Ο μήνας που ξεκινά στολισμένος με ένα στεφάνι λουλουδιών, έρχεται φορτωμένος με άφθονα φρέσκα φρούτα και λαχανικά.
Φρούτα
- Φράουλες: είναι πολύ καλή πηγή βιταμίνης C, μαγγανίου, φολικού οξέος και καλίου. Περιέχουν, ακόμη, φυτοχημικές ουσίες, όπως φλαβονοειδή, πολυφαινόλες και φαινολικά οξέα, οι οποίες έχουν σημαντική αντιοξειδωτική δράση, καθώς συμβάλλουν στην προστασία των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες και στη γενικότερη υγεία του οργανισμού.
- Πορτοκάλια Βαλέντσια: ιδιαίτερα δημοφιλή για τη βιταμίνη C που παρέχουν, παράλληλα όμως είναι πηγή βιταμίνης Β1, φολικού οξέος και καλίου. Περιέχουν φλαβονόνες, ζεαξανθίνη και καροτενοειδή, φυτοχημικά συστατικά με αντιοξειδωτική δράση που βοηθούν στην προστασία του οργανισμού από διάφορες παθήσεις. Η μεγάλη περιεκτικότητά τους σε νερό (περίπου 87%) τα καθιστά εξαιρετικά ενυδατικά.
- Μούσμουλα: έχουν χαμηλή θερμιδική αξία, αλλά είναι αρκετά θρεπτικά. Αποτελούν σημαντική πηγή πηκτίνης, βιταμίνης A, βιταμίνης C, βιταμινών του συμπλέγματος Β, καθώς και πολλών μετάλλων, όπως ο σίδηρος, το ασβέστιο, το μαγνήσιο, το κάλιο, ο φώσφορος, ο ψευδάργυρος, ο χαλκός και το σελήνιο.
Λαχανικά
- Αγγούρια: αποτελούνται από περίπου 96% νερό παίζοντας έτσι σημαντικό ρόλο στην ενυδάτωση του οργανισμού. Είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και χαμηλά σε θερμίδες. Περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως βιταμίνη C και β-καροτένιο, φλαβονοειδή, όπως η κερσετίνη, η απιγενίνη, η λουτεολίνη και η καμφερόλη, αλλά και τανίνες που παίζουν σημαντικό ρόλο έναντι των βλαβερών ελευθέρων ριζών.
- Μαρούλι: έχει υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, χαμηλή θερμιδική αξία, ενώ είναι εξαιρετική πηγή β-καροτένιου, βιταμίνης Κ, φολικού οξέος, βιταμίνης C, καλίου, μαγγανίου, χρωμίου, καθώς και φυτικών ινών.
- Ντομάτες: είναι πλούσιες σε λυκοπένιο, μια χρωστική φυτοχημική ένωση, η οποία τους προσδίδει το κόκκινο χρώμα και παρέχει ισχυρή αντιοξειδωτική προστασία. Είναι, επίσης, καλή πηγή σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, Α, C, Ε, φολικό οξύ, χρώμιο, σελήνιο, κάλιο, μαγνήσιο σίδηρο, χαλκό, μαγγάνιο ενώ περιέχουν διάφορα φλαβονοειδή και πολυφαινόλες με ευεργετικές δράσεις στον οργανισμό.
- Φρέσκα κρεμμυδάκια: χαμηλά σε θερμίδες και με φυτικές ίνες που προάγουν την πέψη. Αποτελούν πλούσια πηγή βιταμίνης Κ, η οποία είναι απαραίτητη για τη φυσιολογική πήξη του αίματος, αλλά και για την οστική υγεία. Ακόμη, περιέχουν καροτενοειδή, συμπεριλαμβανομένης της βιταμίνης Α, λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, ισχυρά αντιοξειδωτικά, τα οποία μεταξύ άλλων βοηθούν στην υγεία των ματιών και της όρασης.
- Αμπελόφυλλα: είναι πλούσια σε βιταμίνες C, E, A, Κ, Β2, B6, νιασίνη, φολικό οξύ, σίδηρο, ασβέστιο και μαγνήσιο. Αποτελούν πολύ καλή πηγή φυτικών ινών, οι οποίες συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εντέρου, ενώ παράλληλα δημιουργούν το αίσθημα του κορεσμού. Ακόμη, περιέχουν πολυφαινόλες, ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα που προσφέρουν σημαντική αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση.
- Βλήτα: αποτελούν καλή πηγή βιταμινών Α, Β2, Β6, C, Κ, φολικού οξέος, ασβεστίου, σιδήρου, μαγνησίου, καλίου και μαγγανίου. Χάρη στην περιεκτικότητα τους σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία βοηθούν στην ισορροπία των ηλεκτρολυτών στον οργανισμό, ενώ παρέχουν και φυτικές ίνες που συμβάλλουν στην υγεία του πεπτικού και στη μείωση της δυσκοιλιότητας.
- Παντζάρια: παρέχουν πληθώρα θρεπτικών συστατικών, όπως φολικό οξύ, κάλιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, σίδηρο και βιταμίνη C ενώ είναι ταυτόχρονα πολύ ενυδατικά, αφού η περιεκτικότητά τους σε νερό αγγίζει το 88%. Ενισχύουν την καλή καρδιακή λειτουργία, αφού είναι πλούσια σε νιτρικά, ουσίες που συμβάλλουν στη μείωση της υπέρτασης. Τέλος, το κόκκινο χρώμα του βολβού τους οφείλεται σε φυσικές χρωστικές που ονομάζονται βηταλαΐνες και παρουσιάζουν σημαντική αντιοξειδωτική δράση.
- Κολοκυθάκια: χαμηλά σε θερμίδες, αλλά πλούσια σε μέταλλα και βιταμίνες, όπως μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, μαγγάνιο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, C και Κ. Έχουν αντιοξειδωτική δράση, χάρη στην περιεκτικότητά τους σε καροτενοειδή (λουτεΐνη και β-καροτένιο) και κερσετίνη που παρέχουν προστασία έναντι των ελευθέρων ριζών.
Υποδεχθείτε την άνοιξη στο σπίτι σας, φτιάχνοντας το πρωτομαγιάτικο στεφάνι με λουλούδια από τις γλάστρες ή τον κήπο σας και επωφεληθείτε από τα διατροφικά “δώρα” του Μαΐου!
Καλό μήνα!
Γράφει η επιστημονική ομάδα της Vitamins Academy
Βιβλιογραφία
- Slavin, J. L., & Lloyd, B. (2012). Health benefits of fruits and vegetables. Advances in nutrition (Bethesda, Md.), 3(4), 506–516. https://doi.org/10.3945/an.112.002154
- https://www.nutrition-and-you.com/index.html (Τελευταία πρόσβαση 28/04/2020)
- https://fruitsandveggies.org/stories/fruit-veggie-database/ (Τελευταία πρόσβαση 28/04/2020)