Ποιος θα σκεφτόταν πριν από μερικά χρόνια ότι τα godji 
berries θα ταξίδευαν από τη μακρινή Ασία και θα προσγειώνονταν στο τραπέζι πολλών Ελληνικών σπιτιών;
Στην εποχή μας η μόδα δεν αφορά μόνο τα ρούχα και την εμφάνιση, αλλά η διαφήμιση και οι επιρροές του marketing έχουν φτάσει να επηρεάζουν ακόμα και τη διατροφή μας.
Σε πολλές περιπτώσεις προϊόντα όπως ο λιναρόσπορος, τα berries, η κινόα έχουν αντικαταστήσει, ή ακόμα και υποτιμήσει, τη διατροφική αξία παραδοσιακών τροφίμων όπως είναι για παράδειγμα τα μήλα. Σε πείσμα όμως των καιρών το «ταπεινό» αυτό φρούτο αποτελεί αντικείμενο μελέτης πολλών ερευνητών.
Τι κάνει το μήλο τόσο ξεχωριστό;
Η φράση που ακούμε από παιδιά «φάε τα φρούτα σου γιατί κάνουν καλό» δεν απέχει καθόλου από την πραγματικότητα και αυτό οφείλεται σε μεγάλο ποσοστό σε μία ομάδα συστατικών που περιέχουν τα φρούτα και ονομάζονται φυτοχημικά. Τα φυτοχημικά (καροτενοειδή, φλαβονοειδή, ισοφλαβονοειδή και φαινολικά), είναι ουσίες που συναντάμε στα τρόφιμα φυτικής προέλευσης και έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση προστατεύοντας τον οργανισμό από χρόνιες παθήσεις και επιβραδύνοντας τη διαδικασία της γήρανσης. Τα μήλα συγκεκριμένα είναι το φρούτο με την δεύτερη μεγαλύτερη αντιοξειδωτική ικανότητα, μετά το cranberry, και μεγάλη περιεκτικότητα σε φαινολικά συστατικά.
Κουρσετίνη η βασίλισσα των αντιοξειδωτικών;
Η κουερσετίνη είναι ίσως η σημαντικότερη αντιοξειδωτική ουσία των μήλων και μία από τις πιο μελετημένες καθώς έχει διερευνηθεί ο ρόλος της σε ασθένειες όπως ο καρκίνος του παχέως εντέρου και στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Επιστημονικά δεδομένα λένε πως η χορήγηση κουερσετίνης μπορεί να μειώσει την συστολική πίεση ατόμων που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της υπέρτασης ακόμη και κατά 7 μονάδες (-7 ±2 mmHg). Ο μηχανισμός με τον οποίο δρα η κουερσετίνη δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητός, αλλά φαίνεται να βοηθά στην «χαλάρωση» των αγγείων και συνεπώς στην κυκλοφορία του αίματος.
Ένα μήλο ή μία στατίνη;
Καθώς το ποσοστό των ανθρώπων που αφορούν τα καρδιαγγειακά νοσήματα ολοένα και αυξάνεται, φάρμακα όπως οι στατίνες έρχονται στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης αλλά ακόμη και της πρόληψης αυτών. Στη Μεγάλη Βρετανία οι οδηγίες της ιατρικής κοινότητας συνιστούν την προληπτική χορήγηση στατινών σε άτομα με κίνδυνο για εμφάνιση νοσημάτων της καρδιάς μεγαλύτερο του 20%. Η οδηγία αυτή ώθησε Βρετανούς ερευνητές να συγκρίνουν την ισορροπημένη διατροφή και τις στατίνες ως μέσω πρόληψης των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν είναι πως «ένα μήλο ή μία στατίνη την ημέρα κάνουν το γιατρό εξίσου πέρα». Φυσικά αυτό δεν σημαίνει ότι όποιος παίρνει στατίνες μπορεί να τις αντικαταστήσει με μήλα, αλλά ότι η καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών αποδεδειγμένα αποτελεί ασπίδα για την καρδιά μας!
Τα μήλα βοηθούν και με την παχυσαρκία;
Μία από τις λιγότερο μελετημένες ιδιότητες των μήλων αφορά τα ευεργετικά οφέλη των φυτικών ινών τους στην παχυσαρκία. Φέτος δημοσιεύτηκε η πρώτη σχετική έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε σε ποντίκια, και αναφέρει ότι οι πηκτίνες των μήλων γίνονται τροφή για τα καλά βακτήρια τα οποία ζουν στο έντερο, και τα οποία έχουν συζητηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια για τον ρόλο τους στην παχυσαρκία.
Το μέλλον λοιπόν προμηνύεται πολλά υποσχόμενο για το πως τα μήλα μπορούν συμβάλλουν σημαντικά στην καλή υγεία του εντέρου ανθρώπων με επιπλέον κιλά.
Να τρώω την φλούδα;
Η φλούδα του μήλου φαίνεται να έχει 2 έως 6 φορές μεγαλύτερη αντιοξειδωτική ικανότητα απ΄ότι η σάρκα του φρούτου. Ενώ η μοναδική κουερσετίνη βρίσκεται μόνο στην φλούδα. Επιπλέον τα πολύ ώριμα μήλα είναι φτωχότερα σε αντιοξειδωτικά συστατικά σε σύγκριση με τα λιγότερο ώριμα.
Εκτός των πολύτιμων φυτοχημικών ουσιών τα μήλα περιέχουν και τα παρακάτω θρεπτικά συστατικά:
– Βιταμίνη C, η οποία έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και παράλληλα ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
– Βιταμίνη Β6, η οποία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας και στη λειτουργία του νευρικού συστήματος.
– Φυτικές ίνες, οι οποίες βοηθούν στον έλεγχο των επιπέδων της επικίνδυνης (LDL) χοληστερίνης, στην λειτουργία του εντέρου, αλλά ενισχύουν και το αίσθημα του κορεσμού.
– Κάλιο, χαλκό, μαγγάνιο, ασβέστιο, μαγνήσιο και άλλα σημαντικά μικροθρεπτικά συστατικά.
Ξανασκεφτείτε λοιπόν το μήλο σαν ένα φρούτο το οποίο αφθονεί στη χώρα μας και μπορεί να προσφέρει πολλαπλά οφέλη στον οργανισμό στα πλαίσια μίας ισορροπημένης διατροφής.
Βιβλιογραφία
1. Condezo-Hoyos L1, Mohanty IP1, Noratto GD2. Assessing non-digestible compounds in apple cultivars and their potential as modulators of obese faecal microbiota in vitro. Food Chem. 2014 Oct 15;161:208-15. doi: 10.1016/j.foodchem.2014.03.122. Epub 2014 Apr 3.
2. Larson AJ1, Symons JD, Jalili T.. Therapeutic potential of quercetin to decrease blood pressure: review of efficacy and mechanisms. Adv Nutr. 2012 Jan;3(1):39-46. doi: 10.3945/an.111.001271. Epub 2012 Jan 5.
3. Edwards RL1, Lyon T, Litwin SE, Rabovsky A, Symons JD, Jalili T. Quercetin reduces blood pressure in hypertensive subjects. J Nutr. 2007 Nov;137(11):2405-11.
4. Adam D M Briggs, Anja Mizdrak. A statin a day keeps the doctor away: comparative proverb assessment modelling study. BMJ, 18 December 2013.