Είναι γεγονός ότι η αγορά κατακλύζεται από πληθώρα προϊόντων που βοηθούν στην προστασία από τα κουνούπια. Τα περισσότερα περιέχουν ως ενεργό συστατικό, το DEET (N,N-diethyl-meta-toluamide). Ένα από τα πρώτα συνθετικά εντομοαπωθητικά που αναπτύχθηκαν και με διαδεδομένη χρήση. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί και νέες απωθητικές συνθετικές ουσίες, όπως η ικαριδίνη και το IR3535 που αποτελούν δημοφιλείς επιλογές έναντι της παλαιότερης ουσίας DEET.
Ωστόσο, το ενδιαφέρον εστιάζεται σε ενώσεις φυτικής προέλευσης που παρουσιάζουν εντομοαπωθητική δράση και αποτελούν φυσικές εναλλακτικές λύσεις.
Σιτρονέλα VS Ευκάλυπτος της λεμονιάς
Η σιτρονέλα μέχρι τώρα αποτελούσε ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα φυτικά απωθητικά, κάτι το οποίο όμως έχει πλέον αλλάξει.
Η σιτρονέλα δεν ανήκει στον τύπο προϊόντων με εντομοαπωθητική δράση σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό περί βιοκτόνων (ΕΕ) 528/2012. Δε θεωρείται δηλαδή εγκεκριμένο εντομοαπωθητικό, συνεπώς ο ισχυρισμός εντομοαπωθητικής δράσης στα προϊόντα με σιτρονέλα είναι παράνομος! Η αποδεκτή της δράση είναι μόνο ως βελτιωτικό οσμής και γεύσης.
Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι λόγω της υψηλής πτητικότητάς της, εξατμίζεται γρήγορα από το δέρμα, παρέχοντας προστασία μικρής διάρκειας. Η αποτελεσματικότητά της είναι μηδαμινή, ενώ η ασφάλειά της επανεξετάζεται. Σχετικά με την τοξικότητα και τις παρενέργειές της έχει βρεθεί ότι ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμό στα μάτια και αλλεργία στο δέρμα, καθώς και ζημιά στο ρουχισμό.
Έλαιο από τον ευκάλυπτο της λεμονιάς: η φυσική λύση!
Η ένωση PMD (p-menthane-3,8-diol) (citriodiol) που υπάρχει στο έλαιο από τον ευκάλυπτο της λεμονιάς είναι μία εγκεκριμένη εντομοαπωθητική ουσία (τύπος προϊόντος ΠΤ19) σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό κανονισμό περί βιοκτόνων (ΕΕ) 528/2012. Η χρήση της έχει εγκριθεί λοιπόν από τις Ευρωπαϊκές αλλά και τις διεθνείς αρμόδιες αρχές ενώ το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC), το χαρακτηρίζει ως αποτελεσματική, φυσική εναλλακτική λύση στο DEET. Συγκριτικά με τις υπόλοιπες εντομοαπωθητικές ουσίες, έχει τις μικρότερες πιθανές παρενέργειες. Ενδείκνυται για παιδιά και είναι φιλικό προς το περιβάλλον.
Αρκετές μελέτες υποστηρίζουν ότι η διάρκεια της απωθητικής δράσης που έχει το έλαιο του ευκαλύπτου της λεμονιάς είναι ίση ή και μεγαλύτερη από αυτήν του DEET, ενώ έχει βρεθεί ότι παρέχει υψηλή προστασία ενάντια σε διάφορα είδη κουνουπιών, σκνίπες και μύγες που δαγκώνουν. Η αποτελεσματικότητά του πολλές φορές φάνηκε να ξεπερνά εκείνες των συνθετικών ουσιών. ικαριδίνη και IR3535.
Πώς δρα το έλαιο από τον ευκάλυπτο της λεμονιάς;
Ο τρόπος που λειτουργεί είναι απλός και αποτελεσματικός. Σκεφτείτε ότι τα θηλυκά κουνούπια χρειάζονται πρωτεΐνη για να γεννήσουν τα αυγά τους. Το διοξείδιο του άνθρακα από την αναπνοή μας και οι οσμές του δέρματος σηματοδοτούν ότι εκεί βρίσκεται μία καλή πηγή πρωτεΐνης. Το έλαιο του ευκαλύπτου της λεμονιάς χάρη στην ένωση PMD (p-menthane-3,8-diol), η οποία όχι μόνο καλύπτει τη μυρωδιά, αλλά «παραπληροφορεί» τα θηλυκά κουνούπια ότι στο δέρμα μας δεν υπάρχει πρωτεΐνη και έτσι τα απομακρύνει.
Δώστε προσοχή στην ετικέτα των εντομοαπωθητικών!
- Παράνομοι ισχυρισμοί
Πολλά προϊόντα της αγοράς διαθέτουν μεν εγκεκριμένες εντομοαπωθητικές ουσίες, αλλά φέρουν ισχυρισμούς στην επισήμανσή τους οι οποίοι δεν είναι νόμιμοι! Για παράδειγμα, χαρακτηρισμοί όπως «φυσικό» εντομοαπωθητικό δεν είναι επιτρεπτοί ακόμα και αν περιέχεται ουσία φυτικής προέλευσης. Επίσης, εντομοαπωθητικά που περιέχουν και άλλα συστατικά, όπως ενυδατικούς παράγοντες, δεν επιτρέπεται να αναγράφουν άλλους σχετικούς ισχυρισμούς, εφόσον η κύρια δράση τους είναι η βιοκτόνος και μόνο αυτή πρέπει να παρουσιάζεται με βάση τη σχετική νομοθεσία.
- Περιεκτικότητα δραστικής ουσίας
Ορισμένα εντομοαπωθητικά περιέχουν την ίδια δραστική ουσία, αλλά σε διαφορετικό ποσοστό. Αρκετά μάλιστα με χαμηλό ποσοστό δραστικής ισχυρίζονται εντομοαπωθητική δράση για πολλές ώρες, κάτι το οποίο είναι αμφίβολο. Οπότε, δώστε προσοχή ώστε να επιλέξετε αυτό με τη μεγαλύτερη επιτρεπτή περιεκτικότητα.
- Οδηγίες χρήσης και προφυλάξεις
Βεβαιωθείτε ότι αναγράφονται όλες οι απαιτούμενες οδηγίες και σημάνσεις για την ασφαλή χρήση του προϊόντος, με έμφαση μεταξύ άλλων στην ηλικία από την οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί το προϊόν. Η χρήση των περισσότερων σκευασμάτων στην αγορά απαγορεύεται σε παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών.
Προτιμήστε εξειδικευμένα προϊόντα με ασφαλή, φυσικά και αποτελεσματικά συστατικά, τα οποία είναι σύννομα με τις Ευρωπαϊκές απαιτήσεις.
Πείτε αντίο στα κουνούπια και ζήστε ξέγνοιαστες καλοκαιρινές μέρες και νύχτες!
Γράφει η επιστημονική ομάδα της Vitamins Academy
Αντικουνουπική προστασία |
Με έλαιο από τον ευκάλυπτο της λεμονιάς, που διαρκεί για 5 ώρες και είναι κατάλληλο για παιδιά άνω των 2 ετών.. |  |
Βιβλιογραφία
- https://www.epa.gov/insect-repellents/skin-applied-repellent-ingredients
- H. Diaz et al. (2015) Chemical and Plant-Based Insect Repellents: Efficacy, Safety, and Toxicity, Wilderness & Environmental Medicine
- M. Castillo (2017) Insecticidal and Repellent Activity of Several Plant-Derived Essential Oils Against Aedes aegypti, Journal of the American Mosquito Control Association, 33 (1), 25-35, DOI: http://dx.doi.org/10.2987/16-6585.1
- ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 528/2012 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τη διάθεση στην αγορά και τη χρήση βιοκτόνων