Και αφού τα χρόνια κυλήσουν, έρχεται αυτή η δύσκολη περίοδος στη ζωή κάθε γυναίκας που ονομάζεται εμμηνόπαυση. Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης ποικίλουν και η έντασή τους διαφέρει από οργανισμό σε οργανισμό. Ένα από τα πιο ενοχλητικά συμπτώματα που βασανίζει περίπου το 50% των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών είναι η κολπική ατροφία που σχετίζεται με τη λέπτυνση των κολπικών ιστών λόγω απώλειας οιστρογόνων.
Η κολπική ατροφία γίνεται αντιληπτή από τις γυναίκες γιατί αισθάνονται συνήθως ξηρότητα, ερεθισμό και πόνο κατά τη συνουσία. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με έρευνες πολλές γυναίκες δηλώνουν ότι το σεξ γίνεται τόσο οδυνηρό που προσπαθούν να το αποφύγουν εντελώς – μία δυσάρεστη εξέλιξη τόσο για τη γυναίκα όσο και για το σύντροφό της.
Αν και η εμμηνόπαυση είναι η βασικότερη αιτία, η κολπική ατροφία μπορεί να προκύψει από οτιδήποτε μειώνει την παραγωγή οιστρογόνων. Αυτό περιλαμβάνει τη χημειοθεραπεία, την ακτινοθεραπεία, την αφαίρεση των ωοθηκών κατά τη διάρκεια της υστερεκτομής και τη χρήση αντι-οιστρογονικών θεραπειών. Σε αντίθεση με τις εξάψεις, οι οποίες συνήθως υποχωρούν με το χρόνο, η κολπική ατροφία είναι πιθανό να επιμείνει και να επιδεινωθεί χωρίς θεραπεία.
Μετά τη μείωση των οιστρογόνων
Η απώλεια οιστρογόνων μειώνει τη ροή του αίματος στον κόλπο, με αποτέλεσμα ο κολπικός ιστός να γίνεται λεπτότερος, πιο ξηρός και λιγότερο ελαστικός. Το ανώτερο στρώμα του επιθηλίου, δηλαδή τα κύτταρα που καλύπτουν τον κόλπο μπορεί να χαθεί εντελώς. Συνεπώς, το δέρμα κάτω από το επιθήλιο γίνεται πιο ευάλωτο σε φλεγμονή, μόλυνση ή τραύμα. Αυτό μπορεί να συμβεί ειδικά όταν εκτίθεται σε οποιαδήποτε πίεση, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής δραστηριότητας ή ακόμα και της γνωστής γυναικολογικής εξέτασης ΠΑΠ. Επιπλέον, το κολπικό περιβάλλον γίνεται λιγότερο όξινο, αφού μειώνεται η ποσότητα της καλής χλωρίδας (λακτοβάκιλλοι) και ενισχύεται η ανάπτυξη οργανισμών που προκαλούν λοιμώξεις του κόλπου και του ουροποιητικού συστήματος. Οι κολπικές εκκρίσεις μειώνονται, η σεξουαλική επαφή γίνεται πιο οδυνηρή και μπορεί να ακολουθηθεί από αιμορραγία ή κηλίδες. Άλλα πιο κοινά συμπτώματα είναι ο κνησμός, η καύση και η έκκριση.
Διάγνωση της κολπικής ατροφίας
Είναι γεγονός ότι η απώλεια οιστρογόνων δεν είναι η μόνη αιτία ενοχλητικών κολπικών συμπτωμάτων σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Συνήθως οι γυναικολόγοι εξετάζουν συνολικά το ιατρικό και σεξουαλικό ιστορικό μίας γυναίκας και λαμβάνουν υπόψη τους τις φαρμακευτικές αγωγές που μπορεί να ακολουθεί. Μία πυελική εξέταση είναι επίσης σημαντική. Οι εργαστηριακές εξετάσεις χρησιμοποιούνται σπάνια, εκτός αν συνυπάρχουν άλλα προβλήματα, όπως η σκλήρυνση των λειχήνων ή μία μόλυνση.
Υπάρχει φυσικός τρόπος αντιμετώπισης;
Οι θεραπείες για την κολπική ατροφία κυμαίνονται από απλές ενυδατικές κρέμες έως ορμονοθεραπεία (κατόπιν ιατρικής συνταγογράφησης). Τις περισσότερες φορές, όμως, τα συμπτώματα μπορούν να αντιμετωπιστούν με εξειδικευμένα προϊόντα για την ευαίσθητη περιοχή.
Πρόκειται για κολπικά ενυδατικά τζελ τα οποία εισάγονται στον κόλπο με έναν εφαρμοστή ή με δακτυλική εφαρμογή μια φορά κάθε λίγες ημέρες για να ανακουφίσουν από την κολπική ξηρότητα. Μπορούν να κάνουν τη σεξουαλική επαφή πιο άνετη, ενώ συνδυάζονται με κολπικά λιπαντικά, τα οποία εξασφαλίζουν πιο έντονη ολισθηρότητα.
Τα προϊόντα αυτά συνήθως διατίθενται μέσω των φαρμακείων, ενώ ένα βασικό κριτήριο αξιολόγησης της καταλληλόλητάς τους είναι το κατά πόσον είναι φυσικά. Ο κόλπος είναι ένα πολύ σημαντικό όργανο που φέρνει σε επαφή τη μήτρα και άλλα εσωτερικά όργανα με το εξωτερικό περιβάλλον.Όταν γίνεται χρήση προϊόντων σε ευαίσθητα και εσωτερικά μέρη του σώματος,θα πρέπει να μην περιέχουν χημικές ουσίες και ορμόνες. Αυτές οι ουσίες μπορούν συχνά να προκαλέσουν δερματικές αντιδράσεις που οδηγούν σε ερεθισμό, καύση ή βλάβη των ιστών. Αξίζει να σημειωθεί ότι έως και το 60% αυτών που εφαρμόζουμε στο δέρμα μας, ιδιαίτερα στους βλεννογόνους, όπως ο κόλπος, μπορεί να απορροφηθεί στην κυκλοφορία του αίματος, με τον ίδιο τρόπο, όπως και η από του στόματος φαρμακευτική αγωγή. Για την κολπική επιδερμίδα, λοιπόν, προτιμήστε προϊόντα που δεν περιέχουν γλυκερίνη, Parabens και άλλα αμφιλεγόμενα συντηρητικά. Αντίθετα, θα πρέπει ναπεριέχουνφυτικά συστατικά βιολογικής καλλιέργειας χωρίς αλλεργιογόνα. Στη φύση υπάρχουν φυτά γνωστά για την ενυδατική τους δράση, όπως η αλόη, το χαρούπι, το λινάρι που αποτελούν συστατικά εξιδεικευμένων προϊόντων για την ευαίσθητη περιοχή.
Ένα άλλο κριτήριο για την επιλογή τέτοιων προϊόντων είναι η ικανότητά τους να συμπεριφέρονται ως ισοωσμοτικά τζελ. Η ισο-ωσμοτικότητα είναι η ιδιότητα που τους επιτρέπει να ενυδατώνουν τους κολπικούς ιστούς σε βαθμό που να το χρειάζονται, ώστε η απελευθέρωση του νερού να γίνεται για παρατεταμένες χρονικές περιόδους (από μία έως τρεις ημέρες). Με αυτόν τον τρόπο γίνεται μια βραδεία απελευθέρωση του νερού και ο ρυθμός ενυδάτωσης καθορίζεται από το βαθμό της ξηρότητας του κολπικού ιστού.
Αναζητήστε τα πιο ασφαλή, αποτελεσματικά και κατάλληλα προϊόντα για την ευαίσθητη περιοχή σας. Συμβουλευτείτε το φαρμακοποιό και το γιατρό σας που μπορούν να σας καθοδηγήσουν σε έναν φυσικό τρόπο αντιμετώπισης της κολπικής ατροφίας.
Γράφει η επιστημονική ομάδα της VitaminsAcademy
Φυσική ενυδατική γέλη |
Χωρίς οιστρογόνα, μακράς διάρκειας, με βάση το νερό για την ανακούφιση από κολπική ατροφία, ενοχλήσεις και ξηρότητα. |  |
Βιβλιογραφία
- Vaginal dryness, NHS UK, https://www.nhs.uk/conditions/vaginal-dryness/(last access 1/11/2018)
- Ana Raquel Cunha, Rita M. Machado, Ana Palmeira-de-Oliveira, José Martinez-de-Oliveira, José das Neves, and Rita Palmeira-de-Oliveira. Characterization of Commercially Available Vaginal Lubricants: A Safety Perspective. 2014 Sep; 6(3): 530–542.
- The Science of Lubricants. https://www.yesyesyes.org/blog/the-science-of-lubricants/(last access 1/11/2018)