Η γαστοοισοφαγική παλινδρόμηση, ή απλά καούρα, είναι μία χρόνια φλεγμονή του πεπτικού συστήματος, η οποία παρουσιάζεται με εξαιρετικά ενοχλητικά συμπτώματα. Αυτό που συμβαίνει κατά την παλινδρόμηση είναι πως τα όξινα υγρά του στομαχιού βρίσκουν το δρόμο προς τον σωλήνα των τροφών (οισοφάγος). Η ανάποδη αυτή διαδρομή των στομαχικών υγρών ονομάζεται κοινώς ρέψιμο και ερεθίζει τα κύτταρα του οισοφάγου.
Παρότι υπάρχουν φυσικές λύσεις για την αντιμετώπιση της καούρας, όπως η Μαστίχα Χίου, αλλά και ένα σύνολο φαρμάκων που έχουν στη διάθεσή τους οι γιατροί, μικρές αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες μπορούν να σας βοηθήσουν να περιορίσετε σημαντικά τα συμπτώματα της παλινδρόμησης.
Οι διατροφικές συμβουλές για την παλινδρόμηση χωρίζονται σε 2 κατηγορίες: στο πώς αλλά και στο τι τρώτε.
Πώς να τρώω;
1. Προτιμείστε τα μικρά συχνά γεύματα, και αποφύγετε τα μεγάλα βαριά γεύματα. Τα τελευταία πιέζουν τη βαλβίδα ανάμεσα στο στομάχι και το σωλήνα των τροφών, επιδεινώνοντας την παλινδρόμηση.
2. Κρατήστε το σώμα σας σε όρθια στάση κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά το γεύμα.
3. Καταναλώστε το τελευταίο γεύμα σας τουλάχιστον 3 ώρες πριν πάτε για ύπνο. Η ξαπλωμένη στάση διευκολύνει τη μετακίνηση των στομαχικών υγρών προς τον οισοφάγο, προκαλώντας καούρα.
4. Είναι καλύτερο να τρώτε με αργό ρυθμό. Μασήστε καλά την κάθε μπουκιά και ακουμπήστε τα μαχαιροπήρουνα στο τραπέζι πριν πάρετε την επόμενη, μην πέφτετε με τα μούτρα στο φαγητό.
Τι να προσέχω στη διατροφή μου;
1. Τα λιπαρά γεύματα και τα τηγανητάαπορροφώνται πιο αργά από το στομάχι, με αποτέλεσμα να αυξάνουν το χρονικό διάστημα της πέψης και συνεπώς την πιθανότητα καούρας.
2. Τα καυτερά συστατικά όπως πιπέρια, κρεμμύδια, σκόρδο, κλπ. ερεθίζουν ακόμη περισσότερο τον οισοφάγο και προκαλούν αυξημένη παραγωγή «ξινών» υγρών από το στομάχι.
3. Η σοκολάτα περιέχει μία ουσία (μεθυλξανθίνη) η οποία χαλαρώνει τη βαλβίδα που χωρίζει το στομάχι με τον οισοφάγο και μας προστατεύει από την παλινδρόμηση. Όταν η βαλβίδα είναι χαλαρή είναι πιο εύκολο για τα όξινα υγρά να ανέβουν προς το σωλήνα των τροφών.
4. Το αλκοόλ, χαλαρώνει και αυτό τη βαλβίδα ανάμεσα στο στομάχι και τον οισοφάγο.
5. Ο καφές (με ή χωρίς καφεΐνη), μπορεί να προκαλέσει καούρα σε ορισμένα άτομα με παλινδρόμηση.
6. Τα ξινά τρόφιμα αποτελούν κοινή αιτία για καούρες παρότι μπορεί να παίρνετε αντιόξινα φάρμακα. Οι πιο συχνές ενοχλήσεις συνδέονται με τις σάλτσες ντομάτας και τους χυμούς εσπεριδοειδών.
7. Άλλα τρόφιμα τα οποία προκαλούν παλινδρόμηση είναι η μέντα, ο δυόσμος, τα ανθρακούχα ροφήματα.
8. Η τσίχλα, παρότι μπορεί να ενισχύσει την παραγωγή σάλιου και να βοηθήσει στην πέψη του γεύματος, προκαλεί επίσης αεροφαγία («κατάποση» αέρα) η οποία οδηγεί σε φούσκωμα.
Άλλες συμβουλές
1. Σκεφτείτε να διακόψετε το κάπνισμα, καθώς φαίνεται πως επηρεάζει το πόσο χαλαρή είναι η βαλβίδα στομάχου- οισοφάγου.
2. Ανασηκώστε το πάνω μέρος του κρεβατιού σας τοποθετώντας ένα χοντρό βιβλίο κάτω από το στρώμα.
3. Βάλτε την άσκηση στη καθημερινότητά σας. Πηγαίνετε μία βόλτα μετά το φαγητό για να χωνέψετε πιο γρήγορα.
4. Αποφύγετε ό,τι μπορεί να ασκήσει πίεση στο στομάχι σας, όπως τα στενά ρούχα.
5. Στοχεύστε σε ένα υγιές βάρος. Εάν έχετε παραπάνω κιλά υιοθετείστε ένα πρόγραμμα διατροφής καθώς η καούρα είναι πολύ συχνό φαινόμενο σε υπέρβαρους ανθρώπους.
Ένας καλός τρόπος για να γνωρίζετε ποιες τροφές σας ενοχλούν και ποιες όχι, είναι να κρατήσετε διατροφικό ημερολόγιο για 1 μήνα στο οποίο θα καταγράφετε τι καταναλώσατε και εάν σας προκάλεσε καούρα.
Πως αλληλεπιδρούν οι βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία με τα αντιόξινα φάρμακα;
Μπορεί η φαρμακευτική αγωγή για την καούρα να συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, πρέπει όμως να αναλογιστούμε τι επιπτώσεις έχει στην απορρόφηση ορισμένων συστατικών των τροφών. Μελέτες έχουν δείξει πως η χρόνια χρήση αντιόξινων φαρμάκων επηρεάζει σημαντικά την απορρόφηση βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων καθώς τα φάρμακα αυτά αλλάζουν την οξύτητα του στομάχου. Οι πιο πολλές αναφορές για ελλείψεις αφορούν τη βιταμίνη Β12, τον ψευδάργυρο, το φολικό οξύ, το ασβέστιο, το μαγνήσιο, το σίδηρο, το β- καροτένιο και τη βιταμίνη D. Μία συμβουλή που δίνεται συχνά από τους γιατρούς και τους διαιτολόγους είναι να σκεφτείτε σοβαρά την λήψη ενός πολυβιταμινούχου σκευάσματος, στην περίπτωση που χρησιμοποιείτε φάρμακα για την παλινδρόμηση.
Βιβλιογραφία
1. McKinley Health Center. The GERD Diet. Τελευταία ανάκτηση 10/10/2014.
http://www.mckinley.illinois.edu/handouts/gerd_diet.html
2. Stanford Health Care. Nutrition Guidelines for Gastroesophageal Reflux. Τελευταία ανάκτηση 10/10/2014.
3. NYU Langone Medical Center. GERD Diet. Τελευταία ανάκτηση 10/10/2014.