Να νηστεύει κανείς ή να μη νηστεύει; Ιδού η απορία, η οποία μπορεί να κυριαρχεί στο μυαλό σας από την Καθαρά Δευτέρα. Σύμφωνα με τον ορθόδοξο χριστιανισμό, η μεγάλη τεσσαρακοστή, η οποία αποτελεί προετοιμασία για τη συμμετοχή στα Σωτήρια Πάθη του Χριστού και τη χαρά της Ανάστασης, θεωρείται η πιο αυστηρή νηστεία όλου του χρόνου!
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η επιλογή των νηστίσιμων γευμάτων δεν σχετίζεται μόνο με θρησκευτικά ζητήματα, αλλά αναδεικνύεται ως μοντέρνα και δημοφιλής διατροφική τάση. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι ο ανθρώπινος οργανισμός πρέπει να απέχει κατά διαστήματα από ζωικές τροφές. Με αυτόν τον τρόπο, έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι διαμορφώνει ένα ισορροπημένο και υγιές περιβάλλον για να υποστηρίξει τις λειτουργίες του, ενώ παράλληλα απομακρύνονται οι τοξίνες που προκύπτουν από το μεταβολισμό των ζωικών τροφών.
Τι συμβαίνει όμως με τα μικροθρεπτικά συστατικά; Συνήθως, υπάρχουν εναλλακτικές φυτικές πηγές για τις περισσότερες βιταμίνες και μέταλλα που λαμβάνει κανείς από τα γαλακτοκομικά ή το κρέας. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο σίδηρος, που βρίσκεται σε αφθονία στο κόκκινο κρέας ή το συκώτι, αλλά ταυτόχρονα περιέχεται στις φακές και το σπανάκι. Βέβαια, στην περίπτωση της φακής, για να πάρει κανείς τη συνιστώμενη ημερήσια δόση σιδήρου θα πρέπει να καταναλώσει μισό κιλό!
Αν και το παράδειγμα μπορεί να θεωρηθεί ακραίο, αποδεικνύει ότι οι φυτικές επιλογές πολλές φορές δεν μπορούν να αντικαταστήσουν εύκολα τις ζωικές στο πλαίσιο της θρεπτικής αξίας. Αυτό, όμως, δεν πρέπει να σας επηρεάζει και να σας αποτρέπει από τη νηστεία. Αν επιθυμείτε να νηστέψετε, υπάρχει τρόπος να το κάνετε, χωρίς να στερηθείτε κανένα συστατικό. Πολύτιμος σύμμαχος στην προσπάθειά σας είναι τα φυσικά συμπληρώματα διατροφής. Ακολουθούν οι σημαντικότερες κατηγορίες συμπληρωμάτων που μπορούν να αναπληρώσουν τα «κενά» σε ένα νηστίσιμο πρόγραμμα διατροφής:
-
Πολυβιταμίνες
Η κάλυψη των καθημερινών απαιτήσεων σε θρεπτικά συστατικά μπορεί να είναι δύσκολη ακόμη και σε κανονικές δίαιτες. Γι’ αυτό, οι πολυβιταμίνες παρουσιάζονται ως ένα εξαιρετικό συμπλήρωμα που λαμβάνεται κατά τη διάρκεια των νηστειών. Τα περισσότερα σκευάσματα περιέχουν όλες τις βιταμίνες Α, D, E, K και C, αλλά και πολλές από τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Οι τελευταίες είναι πολύ σημαντικές, καθώς εμπλέκονται σε διάφορες λειτουργίες του οργανισμού. Επίσης, σε ένα συμπλήρωμα πολυβιταμίνης περιλαμβάνονται συνήθως και μέταλλα, όπως το ασβέστιο, το μαγνήσιο και ο ψευδάργυρος που ολοκληρώνουν τη διατροφική πρόσληψη θρεπτικών ουσιών.
-
Συμπληρώματα αμινοξέων διακλαδισμένης αλυσίδας BCAAs
Η βαλίνη, η λευκίνη και η ισολευκίνη είναι τα τρία αμινοξέα διακλαδισμένης αλυσίδας (BCAAs) που παίζουν ζωτικό ρόλο στη σύνθεση και αποκατάσταση των μυϊκών πρωτεϊνών. Η καθημερινή συμπλήρωση αυτών των αμινοξέων, ειδικά την περίοδο της νηστείας, βοηθάει στην καθυστέρηση κάθε είδους διάσπασης των πρωτεϊνών. Το φαινόμενο αυτό συσχετίζεται συχνά με μακρά αποχή από τη διατροφική πρωτεΐνη ζωικής προέλευσης.
-
Προβιοτικά
Τα προβιοτικά είναι τα φιλικά βακτήρια του εντέρου που φέρνουν σε ισορροπία την εντερική χλωρίδα και εξασφαλίζουν την καλή λειτουργία του οργάνου. Στη νηστεία, η συμπλήρωση με σκευάσματα προβιοτικών είναι απαραίτητη για δύο λόγους. Αρχικά, η χλωρίδα του εντέρου διαταράσσεται με την οποιαδήποτε αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες. Η διακοπή των ζωικών τροφών και η στροφή σε νηστίσιμα γεύματα, που είναι πλούσια πηγή υδατανθράκων, φέρνει διαταραχές στο έντερο που συνήθως εκδηλώνονται με δυσκοιλιότητα, φούσκωμα, τυμπανισμό ή και μετεωρισμό. Από την άλλη μεριά, ο οργανισμός κάνει ένα διαρκή αγώνα να απορροφήσει όσο το δυνατόν περισσότερα θρεπτικά συστατικά. Τα προβιοτικά δρουν στον εντερικό βλεννογόνο, αυξάνοντας την ικανότητά του να απορροφά από τις τροφές ή από άλλα συμπληρώματα διατροφής θρεπτικά συστατικά.
-
Σίδηρος & Ασβέστιο
Ο σίδηρος και το ασβέστιο είναι δύο πολύτιμα μέταλλα που το σώμα μας έχει ανάγκη καθημερινά. Αν και υπάρχουν και για τα δύο διατροφικές επιλογές που είναι φυτικής προέλευσης και άρα νηστίσιμες, είναι δύσκολο να λάβει κανείς όλη την συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη μόνο από αυτές. Ενδεικτικά, ένας ενήλικας χρειάζεται 800mg ασβεστίου την ημέρα, ποσότητα αρκετά μεγάλη που δε βρίσκεται ακόμα και στις συνηθισμένες μερίδες γαλακτοκομικών. Με τη χρήση ενός φυσικού συμπληρώματος σιδήρου μειώνεται η κόπωση, ενώ με ένα αντίστοιχο ασβεστίου επιτυγχάνεται ενδυνάμωση σε οστά και δόντια.
Σχετικά με την επιλογή των κατάλληλων συμπληρωμάτων διατροφής την περίοδο της νηστείας εμπιστευτείτε το φαρμακοποιό σας. Αναζητήστε στο φαρμακείο, με τη βοήθεια των εξειδικευμένων συμβούλων υγείας, τα σκευάσματα που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες σας και φέρουν την ένδειξη ότι είναι κατάλληλα για χορτοφάγους.
Γράφει η επιστημονική ομάδα της Vitamins Academy
Πολυβιταμίνη |
Με βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και 100% φυσικό γλυκαντικό από το φυτό στέβια!. |  |
BCAAs + L-Glutamine |
Ρόφημα σε σκόνη με αμινοξέα διακλαδισμένης αλυσίδας BCAAs και L-γλουταμίνη για αθλητές πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά την προπόνηση. Με φυσική γεύση πράσινο μήλο. |  |
Συμβιωτική φόρμουλα |
Προβιοτικών και πρεβιοτικών σε συνδυασμό με εκχύλισμα ρίγανης για την εξισορρόπηση της εντερικής χλωρίδας και την προστασία από την ανάπτυξη παθογόνων. |  |
Ασβέστιο, βιταμίνη D και μαγνήσιο |
Το ασβέστιο είναι το πιο απαραίτητο συστατικό για τα οστά. Η βιταμίνη D και το μαγνήσιο είναι απαραίτητα για την απορρόφηση του ασβεστίου. |  |
Σίδηρος |
Από τις καλύτερα απορροφήσιμες μορφές σιδήρου είναι ο γλυκονικός σίδηρος. Ενώ η βέλτιστη απορρόφηση του μετάλλου εξασφαλίζεται από την παρουσία της βιταμίνης C στα συμπληρώματα διατροφής. |  |
Βιβλιογραφία
- Metabolic Effects of Intermittent Fasting. Patterson RE, Sears DD. Annu Rev Nutr. 2017 Aug 21;37:371-393.
- Probiotics enhance recovery from malnutrition and lessen colonic mucosal atrophy after short-term fasting in rats. Dock DB, Latorraca MQ, Aguilar-Nascimento JE, Gomes-da-Silva MH. Nutrition. 2004 May;20(5):473-6.
- Influence of diurnal variation and fasting on serum iron concentrations in a community-based population. Nguyen LT, Buse JD, Baskin L, Sadrzadeh SMH, Naugler C. Clin Biochem. 2017 Dec;50(18):1237-1242.
- Effects of Supplementation of Branched-Chain Amino Acids to Reduced-Protein Diet on Skeletal Muscle Protein Synthesis and Degradation in the Fed and Fasted States in a Piglet Model. 2017 Jan; 9(1): 17.. Liufeng Zheng, Hongkui Wei, Pingli He, Shengjun Zhao, Quanhang Xiang, Jiaman Pang, and Jian Peng.