Έχουν συνδεθεί κυρίως με τη διάρροια, τη λήψη αντιβιοτικών, καθώς και με τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου. Ο λόγος για τα προβιοτικά, που τα τελευταία χρόνια μελετώνται ολοένα και περισσότερο με τους ερευνητές να ανακαλύπτουν νέα οφέλη και δράσεις τους.

Τι είναι τα προβιοτικά και ποια η σχέση τους με τη λειτουργία του εντέρου;

Τα προβιοτικά ορίζονται ως «ζωντανοί μικροοργανισμοί που όταν καταναλωθούν σε επαρκείς ποσότητες προσφέρουν οφέλη για την υγεία του ξενιστή». Προϊόντα που περιέχουν προβιοτικά περιλαμβάνουν τρόφιμα, όπως το γιαούρτι, συμπληρώματα διατροφής, αλλά και καλλυντικά, όπως κρέμες εμπλουτισμένες με προβιοτικά.

Παρόλο που οι περισσότεροι θεωρούν τα βακτήρια και άλλους μικροοργανισμούς ως επιβλαβή «μικρόβια», πολλοί μικροοργανισμοί βοηθούν το σώμα μας να λειτουργεί σωστά. Για παράδειγμα, τα βακτήρια που υπάρχουν φυσιολογικά στο έντερο βοηθούν στην πέψη των τροφών, στην καταστροφή παθογόνων μικροοργανισμών που προκαλούν ασθένειες, αλλά και στην παραγωγή βιταμινών.

Πιο συγκεκριμένα, το έντερο έχει χαρακτηριστεί ως «δεύτερος εγκέφαλος» λόγω του σύνθετου και ουσιαστικού ρόλου που έχει στην καλή λειτουργία του οργανισμού. Η χλωρίδα του εντέρου, δηλαδή, τα «φιλικά» προβιοτικά και τα «κακά» παθογόνα βακτήρια, είναι ένας ξεχωριστός μικρόκοσμος που βρίσκεται σε μία πολύ ευαίσθητη ισορροπία, η οποία μπορεί εύκολα να διαταραχθεί από το σύγχρονο τρόπο ζωής, το στρες, τη λήψη αντιβιοτικών, την κακή διατροφή, τις ασθένειες και την ηλικία.

Πάνω και μέσα στο σώμα μας ζουν μεγάλοι πληθυσμοί μικροοργανισμών. Πολλοί από αυτούς που υπάρχουν στα προβιοτικά προϊόντα είναι οι ίδιοι ή παρόμοιοι με τους μικροοργανισμούς που ζουν φυσιολογικά στο σώμα μας.

Ποιοι μικροοργανισμοί είναι προβιοτικά;

Τα προβιοτικά περιλαμβάνουν ένα σύνολο μικροοργανισμών, με τους πιο κοινούς να είναι βακτήρια που ανήκουν στα γένη Lactobacillus και Bifidobacterium. Κάθε ένα από αυτά τα γένη περιλαμβάνει πολλούς διαφορετικούς τύπους βακτηρίων. Στα προβιοτικά συγκαταλέγονται επίσης και οι ζυμομύκητες, όπως είναι ο Saccharomyces boulardii.

Προβιοτικά – Πρεβιοτικά – Συμβιωτικά

Τα πρεβιοτικά δεν είναι το ίδιο με τα προβιοτικά. Ο όρος «πρεβιοτικά» αφορά σε διατροφικές ουσίες που προάγουν την ανάπτυξη των ‘’καλών’’ βακτηρίων έναντι στα βλαβερά. Ο όρος «συμβιωτικά» αναφέρεται στα προϊόντα που συνδυάζουν προβιοτικά και πρεβιοτικά.

Τα οφέλη των προβιοτικών στον οργανισμό

Η καλή υγεία του εντέρου συνεπάγεται σωστή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, δυνατό ανοσοποιητικό και συνολικά καλή υγεία του οργανισμού.

Τα προβιοτικά έχουν μελετηθεί για την πρόληψη και την εξισορρόπηση συμπτωμάτων που αφορούν σε διάφορα θέματα υγείας, όπως τα παρακάτω:

  • Διαταραχές του πεπτικού, όπως διάρροια είτε λόγω μόλυνσης είτε λήψης αντιβιοτικών, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου.
  • Κολπικές μολύνσεις
  • Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος
  • Αλλεργικές διαταραχές, όπως η ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα) και η αλλεργική ρινίτιδα.
  • Φθορά δοντιών, περιοδοντίτιδα και άλλα προβλήματα στοματικής υγείας.
  • Κολικοί σε βρέφη
  • Ηπατικά προβλήματα
  • Κρυολόγημα
  • Λοιμώξεις του αναπνευστικού
  • Ψυχική υγεία

Τελευταία, η επιστημονική κοινότητα εστιάζει στη μελέτη της αλληλεπίδρασης της εντερικής χλωρίδας και του εγκεφάλου (gut-brain axis). Έχουν βρεθεί στοιχεία που υποδεικνύουν ότι μερικά μικροβιακά «μονοπάτια», συμπεριλαμβανομένων του μεταβολισμού του γ-αμινοβουτυρικού οξέος (GABA) και της τρυπτοφάνης, ενισχύονται από μικροοργανισμούς που σχετίζονται με το ανθρώπινο έντερο. Επίσης, έχουν προσδιοριστεί συνδέσεις εντέρου-εγκεφάλου που σχετίζονται με την παραγωγή ή την αποδόμηση νευροδραστικών ενώσεων. Ορισμένες από αυτές συνδέονται με τη σύνθεση της ντοπαμίνης, μίας ουσίας που έχει να κάνει με την καλή διάθεση.

Η δράση των προβιοτικών δεν είναι η ίδια, αφού εξαρτάται όχι μόνο από το είδος του μικροοργανισμού αλλά και από το στέλεχος. Διαφορετικά στελέχη του ίδιου είδους μπορούν να εμφανίσουν διαφορετικές ιδιότητες. Για αυτό, σε ορισμένες περιπτώσεις, προβιοτικά προϊόντα με εξειδικευμένα στελέχη φαίνεται να έχουν καλύτερο αποτέλεσμα.

Πιθανοί τρόποι δράσης των προβιοτικών

  • Συμβάλλουν στη διατήρηση της φυσιολογικής μικροβιακής χλωρίδας
  • Σταθεροποιούν τον εντερικό φραγμό έναντι παθογόνων μικροοργανισμών ή παράγουν ουσίες που αναστέλλουν την ανάπτυξή τους
  • Βοηθούν στην αποκατάσταση του μικροβιακού πληθυσμού στο εντερικό σύστημα όταν έχει διαταραχθεί (π.χ. από αντιβίωση, ασθένεια)
  • Ανταγωνίζονται τους ανεπιθύμητους μικροοργανισμούς
  • Διεγείρουν την ανοσολογική απόκριση

Όποια και αν είναι η ανάγκη σας, αποκατάσταση ή εξισορρόπηση του εντερικού βλεννογόνου, μπορείτε να εντάξετε τα προβιοτικά στην καθημερινή σας διατροφή με την επιλογή κατάλληλων τροφών, καθώς και αντίστοιχων συμπληρωμάτων διατροφής.

Διαφυλάξτε την εύρυθμη λειτουργία αυτού του τόσο σημαντικού και πολύτιμου οργάνου, φροντίζοντας έτσι τη συνολική υγεία του οργανισμού σας!

Γράφει η επιστημονική ομάδα της Vitamins Academy

protinomena_title

Συμβιωτική φόρμουλα

 Προβιοτικών και πρεβιοτικών σε συνδυασμό με εκχύλισμα ρίγανης για την εξισορρόπηση της εντερικής χλωρίδας και την προστασία από την ανάπτυξη παθογόνων.

Προβιοτικά

 Lactobacilus acidophilus και Saccharomyces cerevisiae var. boulardii μαζί με βιταμίνες Β1, Β2, Β6 για την αποκατάσταση της εντερικής χλωρίδας και τη φυσιολογική κατάσταση του εντερικού βλεννογόνου.

Βιβλιογραφία

  1. Liu, L., & Zhu, G. (2018). Gut-Brain Axis and Mood Disorder. Frontiers in psychiatry, 9, 223. doi:10.3389/fpsyt.2018.00223
  2. Valles-Colomer et al. (2019) The neuroactive potential of the human gut microbiota in quality of life and depression, Nature Microbiology 4, 623–632, https://doi.org/10.1038/s41564-018-0337-x
  3. Tapiovaara L et al. (2016) Probiotics and the Upper Respiratory Tract – A Review. Pediatric Infect Dis 1:19. doi: 10.21767/2573-0282.100019
  4. Wang, Y. et al. (2016). Probiotics for prevention and treatment of respiratory tract infections in children: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Medicine, 95(31), e4509. doi:10.1097/MD.0000000000004509
  5. Editorial: Probiotics elixir or empty promise? The Lancet Gastroenterology & Hepatology, 4 (2), 81, 2019, https://doi.org/10.1016/S2468-1253(18)30415-1